انواع مختلف آجر و موارد استفاده آنها در معماری

نویسنده : غزاله عزالدین

تاریخ : سه شنبه , ۱۴۰۰/۰۷/۲۷ ۱۱:۳۰

اصطلاح آجر اغلب به عنوان مترادفی برای بلوک های صلب با خاک رس معمولی استفاده می شود ، اما موارد بیشتری نیزوجود دارد. آجر شاید از ابتدایی ترین متریال های ساختمانی باشد و می تواند برای طراحی ساختمان های مدولار ، بهینه و مهمتر از همه ، به صورت همه کاره کاربرد داشته باشد این مقاله محبوب ترین انواع آجرها را با توجه به کاربرد آنها در ساختمان بررسی می کند
تمدنهای اولیه ابتدا از آجر به عنوان  متریال جایگزینی برای ساخت و ساز در مناطقی که درختان بزرگی برای تأمین چوب برای سرپناه وجود نداشت ، استفاده کردند. متداول ترین آجرهای سفالی امروزه از گل نرم ساخته شده و برای دوام بیشتر آنها را می سوزاندند. آجرهای سرامیکی از خاورمیانه ، آسیای جنوبی و اروپا سرچشمه گرفته اند و پایه و اساس ساخت سازه های مهمی مانند شهرهای باستانی سند در پاکستان بوده اند. با انقلاب صنعتی و قرن امپراتوری بریتانیا ، آجرهای خاک رس نه تنها در انگلستان بلکه در سراسر جهان به مصالح اصلی ساختمان تبدیل شدند.
از آن زمان ، فناوری ساختمان با تکنیک ها و مصالح جدید تکامل یافته است ، اما منطق استفاده از آجر ثابت است: این کوچکترین واحد ساختمانی در یک سیستم ساختمانی است. بنابراین ، توسعه یک پروژه با توجه به اندازه گیری آجر می تواند با جلوگیری از برش های غیر ضروری و پر کردن های نامنظم ، باعث صرفه جویی در منابع و کاهش ضایعات شود.
انواع مختلفی از آجرها با توجه به مصالح و روش های شکل دهی آنها وجود دارد. در اینجا 4 نوع رایج وجود دارد:

آجرهای سفالی

به طور سنتی ، آجرهای سفالی رایج ترین نوع هستند که از گل نرم ساخته شده و سپس در کوره سوزانده می شوند. از آنجا که خاک رس یک ماده اولیه طبیعی است که از خاک بدست می آید ، رنگ آجرها بسته به محل تولید آنها می تواند متفاوت باشد. این آجرها می توانند صلب ، توخالی ، نازک باشند و می توانند برای اهداف مختلفی در ساختمان مانند سسازه و پوشش استفاده شوند.

بلوک های بتنی

از سوی دیگر ، آجرهای بتنی از مخلوطی از سیمان ، ماسه ، سنگدانه ها ، مواد افزودنی و آب ساخته می شوند و معمولاً به عنوان بلوک بنایی مورد استفاده قرار می گیرند ، برای اطمینان از خواص لازم مورد آزمایش قرار می گیرند ، اما می توانند برای پوشش دیوارها نیز مورد استفاده قرار گیرند. این آجرها  در کنار آجرهای سرامیکی ، امروزه یکی از متداول ترین مصالح ساختمانی است.

بتن فوم

بتن فوم ، که به بتن سلولی نیز معروف است ، روش تولید متفاوتی دارد و در نتیجه آجرهایی با ویژگی های ساختمانی خاص ایجاد می کند. مخلوطی از آب ، سیمان ، آهک و پودر آلومینیوم ، یک ماده ایجاد می کند که عایق صوتی عالی و  دارای بازده حرارتی بهبود یافته است. همچنین ، از آنجا که بسیار سبک هستند ، بارهای ساختمان کاهش می یابد و می توان در هزینه و مصالح ساختمان صرفه جویی کرد.

آجرهای سازگار با محیط زیست

صنعت ساختمان همیشه در جستجوی مواد جدید سازگار با محیط زیست از نظر تولید است. به عنوان مثال ، آجر اکولوژیکی ، همچنین به عنوان آجر مدولار شناخته می شود ، یک واحد ساختمانی است که از مخلوط سیمان ، خاک و آب ساخته شده است ، کارآمدتر است و آلودگی کمتری دارد زیرا به صورت دستی یا با پرس هیدرولیک فشرده می شود و  روند سوزاندن درکوره از این پروسه حذف میگردد.
علاوه بر مصالح و روش های تولید ، درک هدف انواع مختلف آجر در ساختمان نیز مهم است. در سیستمهای معمول سازه ای با تیرها و ستونها ، آجرها را می توان به عنوان روکش استفاده کرد ، در حالی که در ساختمانهایی با بنایی سازه ای ، دیوارهای آجری باربر می توانند هم به عنوان پوشش ساختمان و هم به عنوان سازه عمل کنند. همچنین می توان از آجر به عنوان عناصر تزئینی یا روکش استفاده کرد.

نمای آجری

در این مورد ، آجرها فقط برای محوطه ساختمان و  نما استفاده می شوند ، نه به عنوان سازه. توجه به ویژگی های حرارتی و صوتی این ماده بسیار مهم است. گاهی اوقات دیوارها باید قبل از افزودن آجر عایق بندی شوند ، اما در برخی موارد ، می توان از خواص مواد مانند جرم حرارتی بالا آجر رس جامد استفاده کرد.

سنگ تراشی سازه ای

سنگ تراشی سازه ای هر دو قسمت ، محوطه ساختمان و سازه به کار میرود ، ساخت و ساز را بسیار کارآمد می کند ، که یک مزیت بزرگ است. برای این منظور ، رعایت خواص هر مصالح و همچنین اندازه آجرها برای اطمینان از مدولاسیون خوب برای پروژه مهم است.

آجرهای تزئینی

استفاده از آجرهای اکسپوز به عنوان پوشش با یک لایه نازک ضداب، مانند سیلانت ، رزین یا اکریلیک ، یک انتخاب رایج برای این نوع مصالح است و گاهی اوقات ، لزوم استفاده از آجر به معنای استفاده از آجر کامل نیست. حرکت های آجر یا استفاده در جهات و نیم اجرها به طرق مختلف یک جایگزین عالی  و زینتی است. برخی از نمونه های دیگر آجرهای تزئینی که می توانند با حرکت جلوه منحصر به فردی به پروژه ببخشند.
صرف نظر از نوع آجر ، مهمترین جنبه هنگام در نظر گرفتن این عنصر نحوه ادغام مصالح ساختمانی با پروژه است. پس از تعیین سیستم ساختمان و عناصر ساختمان در پروژه ، می توان طرح را مطابق آن انتخاب کرد تا در هزینه و مصالح صرفه جویی شود و  با جلوگیری از ضایعات و پسماندهای اضافی زمان اتمام کار را کاهش می دهد.

تحریریه معماری آرل
منبع: آرک دیلی