واکسیناسیون خطر ابتلا به کووید طولانی را کاهش می‌دهد

نویسنده: مریم صفدری

یکشنبه, ۱۴ شهریور ۱۴۰۰ ساعت ۱۸:۴۵

مطالعه جدیدی نشان می‌دهد احتمال ابتلا به کووید طولانی در افرادی که کاملا دربرابر کووید ۱۹ واکسینه شده‌اند، حتی در‌صورت ابتلا به ویروس کرونا، بسیار کمتر است.

پژوهش جدیدی که در بریتانیا انجام شده، یکی از اولین شواهدی است که نشان می‌دهد واکسیناسیون خطر کووید طولانی را حتی زمانی که عفونت‌های پس از واکسیناسیون رخ دهد، به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد.

پژوهشگران قبلا به این موضوع اشاره کرده بودند که واکسن‌ها با پیشگیری کامل از بسیاری از عفونت‌ها از تعداد موارد کووید طولانی کم می‌کنند؛ اما مشخص نبود که اگر افراد پس از واکسیناسیون عفونی شوند، تا چه حد درمعرض خطر کووید طولانی قرار دارند. پژوهشگران در مطالعه جدید نوشتند:

احتمال داشتن علائم به‌مدت ۲۸ روز یا بیشتر بعد از عفونت، پس از واکسیناسیون با دریافت دو دُز واکسن تقریبا به نصف کاهش پیدا می‌کرد. این نتیجه نشان می‌دهد خطر کووید طولانی در افرادی که دو دُز واکسن را تزریق کرده‌اند، زمانی کاهش پیدا می‌کند که کاهش خطر عفونت کلی را در نظر بگیریم که قبلا نشان داده شده است.

یافته‌های کووید طولانی حاصل پژوهشی بود که عفونت‌های پس از واکسیناسیون را به‌طور کلی‌تری بررسی کرده بود و برای مثال، به این موضوع پرداخته بود که کدام گروه از مردم درمعرض خطر بیشتر چنین مواردی بودند. این مطالعه مبتنی‌بر داده‌هایی است که میلیون‌ها کاربر بزرگ‌سال بریتانیایی اپلیکیشن تلفن‌همراه Covid Symptom Study ارسال کرده بودند.

بریتانیا سه واکسن را تأیید کرده است که همه در دو نوبت تزریق می‌شوند: واکسن‌های مدرنا و فایزر/بیوان‌تک و آکسفورد/آسترازنکا. سازمان غذا و داروی آمریکا واکسن آسترازنکا را تأیید نکرده؛ اما به واکسن تک‌دُزی جانسون اند جانسون چراغ سبز نشان داده است.

با وجود این یافته که واکسیناسیون خطر کووید طولانی را کاهش می‌دهد (واقعیتی که کارشناسان به آن به‌عنوان دلیل دیگری برای دریافت واکسن اشاره می‌کنند)، سؤالات زیادی درباره‌ی موارد کووید طولانی در میان افرادی وجود دارد که پس از واکسیناسیون دچار عفونت می‌شوند. مشخص نیست آیا علائم به‌طورکلی متفاوت یا خفیف‌تر خواهد بود یا درمقایسه‌با افراد واکسینه‌نشده سریع‌تر برطرف خواهد شد.

کووید طولانی که به‌عوارض پس از مرحله حاد عفونت SARS-CoV-2 یا PASC نیز معروف است، یکی از ویژگی‌های مرموز و آزادهنده‌ دنیاگیری است. این وضعیت معمولا به شکل تداوم برخی علائم (ازجمله خستگی و فراموشی و درد بدن) برای ‌طولانی‌‌مدت تعریف می‌شود.

برخی افراد علائم خفیف‌تری دارند و شاید حس چشایی و بویایی آن‌ها کاملا بازنگشته باشد؛ اما برخی برای ماه‌ها ناتوان‌اند و قدرت کار ندارند و فعالیت‌های معمول زندگی خود را نمی‌توانند انجام دهند. گفتنی است حتی پس از عفونت‌های اولیه خفیف، امکان تجربه‌ کووید طولانی وجود دارد.

اینکه آیا واکسیناسیون علاوه‌بر بیماری حاد از مردم دربرابر کووید طولانی محافظت می‌کند یا نه، پرسش بی‌پاسخی بوده است؛ اما نتایج حاصل از پژوهش‌ها و نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که بخشی از افراد کاملا واکسینه‌شده نیز دچار علائم طولانی می‌شوند.

برای مثال، مطالعه‌ای که ماه جولای منتشر شد، نشان داد از ۳۹ تَن از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی کاملا واکسینه‌شده که دچار عفونت پس از واکسیناسیون شده بودند (از حدود ۱،۵۰۰ شرکت‌کننده در مطالعه)، ۷ نفر یا ۱۹ درصد شش هفته بعد همچنان علائمی داشتند. علائم مذکور شامل سرفه، خستگی، از‌دست‌دادن حس بویایی و دشواری تنفس بود. این مطالعه داده‌ها را پیش از فراوان‌شدن گونه دلتا و افزایش موارد ناشی از آن بررسی کرده بود.

به‌نظر می‌رسد گونه دلتا درمقایسه‌با سویه‌های دیگر موجب نرخ بیشتری از عفونت‌های پس از واکسیناسیون شود؛ بنابراین، ممکن است تعداد مطلق افرادی که دچار مواردی از کووید طولانی هستند، با گسترش دلتا افزایش پیدا کرده باشد. بااین‌همه، مشخص نیست آیا کسانی که به‌صورت فردی دچار عفونت پس از واکسیناسیون ناشی از دلتا می‌شوند، با خطر بیشتر علائم ماندگار روبه‌رو هستند.

مطالعه جدید بریتانیا از دسامبر ۲۰۲۰ تا اوایل جولای ۲۰۲۱ انجام شده بود. این دوره‌ آغاز افزایش موارد دلتا در این کشور را شامل می‌شود؛ البته مطالعه بین گونه‌های مختلف ویروس کرونا ازنظر خطر کووید طولانی تمایزی قائل نشد که در پی عفونت‌های پس از واکسیناسیون رخ می‌دهد.

نویسندگان بیان می‌کنند مطالعه جدید آن‌ها محدودیت‌هایی دارد. برای مثال، این مطالعه مبتنی‌بر گزارش خود افراد از نتایج آزمایش و وضعیت واکسیناسیون آن‌ها می‌شود. علاوه‌بر‌این، در نمونه افرادی که در مطالعه شرکت کردند، فراوانی زنان بیشتر از مردان بود و افراد کمی از مناطق فقیرتر در آن حضور داشتند. همچنین، تفاوت‌های نژادی و قومی در نظر گرفته نشد.

مطالعه جدید در مجله‌ The Lancet Infectious Diseases منتشر شد.